ප්‍රතිිිිිිිරෝධ, ධාරීත්‍රක, ප්‍රේරක සරල ධාරාව හා ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරාවට සම්බන්ධ කිරීම
1. ප්‍රතිරෝධ, ධාරිත්‍රක , ප්‍රේරක වෙත සරල ධාරාව හා ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරාව සැපයීමේදී
1)
1000 µFධාරණාවක් සහිත ධාරීත්‍රකයක්
හා 100Ω ප්‍රතිරෝධයක් සහිත
පරිපථයකට 12 V සැපයුමක් ලබා දුන්විට
කාලනියතය ගණනය කරන්න. ධාරීත්‍රකය සම්පූර්ණයෙන් ආරෝපණය වීමට හා විසර්ජනය වීමට ගතවන
කාලය සොයන්න.
T = RC = 100 x 1000 x 10-6 S = 0.1 S
ධාරීත්‍රකය සම්පූර්ණයෙන් ආරෝපණය වීමට = 5T = 0.1 x 5 = .5 S
විසර්ජනය වීමට ගතවන කාලය = 5T = 0.1 x 5 = .5 S
2)
50 µF
ධාරිත්‍රකයක් දෙපසට 100 V හා 50 Hz ප්‍රත්‍යාවර්ථ සැපයුමක් ලබා දුන්විට, ධාරිත්‍රක
ප්‍රතිභාධනය හා ධාරාව ගණනය කරන්න.
xc = 1/ 2πfc = 1/ 2π x 50 x 50 x 10-6 = 1.59Ω
3)
7Ω වන ප්‍රතිරෝධයක්
හා 5F වන ධාරිත්‍රකයක් ශ්‍රේණිගතව සම්බන්ධ
කර එයට 100 V හා 50 Hz
සැපයුමක්
ලබාදී ඇති විට පහත පරාමිතීන් ගණනය කරන්න.
a) ධාරිත්‍රකය හරහා ප්‍රතිභාධනය
xc = 1/ 2πfc = xc = 1/ 2π x 50 x 5 = 6.37 x 10-4
Ω
b) සම්බාධනය
Z = √ (R2 + xc2)
= √ (72 + (6.37 x 10-4)2
= 7Ω
c)
පරිපථය
හරහා ගලන ධාරාව
V=IR
I = V/R = V/Z = 100/7
=14.28 A
4)
ශ්‍රේණිගතව
සම්බන්ධතර ඇති 10 Ω ප්‍රතිරෝධයක් හා 5H ප්‍රේරකතාව සහිත ප්‍රේරකයක් 230 V / 50Hz ක
ප්‍රත්‍යාවර්ත සැපයුමක් ලබාදුන් විට
a) ප්‍රේරක ප්‍රතිභාධනය
සොයන්න
XL = 2π f L = 2π x 50 x 5 = 1570.8 Ω
පරිපථය
තුලින් ගලන ධාරාව සොයන්න
Z = √ (R2 + xL2)
= √102
+ 1570.82 = 1570 Ω
V=IR
I = V/R = V/Z = 230 / 1570 =
0.15 A
b) ප්‍රතිරෝධය හරහා
වෝල්ටීයතාව සොයන්න.
V= IR = 0.15 X 10 = 1.5V
c)
ප්‍රේරකය
හරහා වෝල්ටීයතාව සොයන්න.
V=IR = I XL = 0.15 X 1570 = 229.88 V
5)
ප්‍රතිරෝධක
, ප්‍රේරක හා ධාරීත්‍රක ශ්‍රේනිගත පරිපතයක ප්‍රේරකතාව 2H වන දගරයකින්ද, ධාරණාව 50 µF
වන ධාරීත්‍රකයක් හා 50 Ω සහිත ප්‍රතිරෝධයකින්ද සමන්විතවේ. මෙම පරිපථය 100V /50Hz
ප්‍රත්‍යාවර්ථ සැපයුමක් ලබාදුන් විට පරිපථයේ සම්බාධනය, පරිපථය තුලින් ගලන ධාරාව හා
කලා කෝණය ගණනය කරන්න.
XL = 2πfL = 2π x 50 x 2 = 628.3 Ω
XC = 1/2πfC = 1/ (2π x 50 x 50 x 10-6)
= 63.66Ω
XL> XC
Z = √ (XL> XC)2 +
R2 = √ (628.3 – 63.66)2 + 502 = 566.85 Ω
V=IR
I = V/R = V/Z = 100 / 566.85 = 0.18 A
කලා කෝණය = q
= tan -1 ((XL> XC)/R) = 850
Comments
Post a Comment